1000fryd: Ένας εναλλακτικός πολυχώρος: 30 χρόνια παραφωνίες, 30 χρόνια αντιφάσεις

1000 απολαύσεις, 1000 ηδονές, μια μαργαρίτα. Αυτή είναι η μετάφραση του εναλλακτικού συλλογικού πολυχώρου 1000fryd, ο οποίος βρίσκεται σε ένα μικρό στενό, κοντά σ έναν από τους κεντρικούς δρόμους της πόλης Άλμποργκ στην Δανία. Το 1000fryd γιορτάζει φέτος 30 χρόνια ύπαρξης, αλλά και συνύπαρξης μιας εναλλακτικής ιδέας, σε μια πόλη που ακολούθησε το παγκόσμιο καπιταλιστικό μοντέλο ανάπτυξης, με στόχο το κυνήγι του εύκολου κέρδους. Με τη συλλογική κουζίνα κάθε Τρίτη, τις (συνήθως) πανκ και μέταλ συναυλίες, και μια διακόσμηση με αντιφά, φεμινιστικά, αναρχικά παράφερνα, το 1000fryd δημιούργησε μια όαση στη μικρή πόλη της Δανίας, όπου η αλληλεγγύη έχει πλέον θεσμοποιηθεί με το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, ενώ παράλληλα ο νεοφιλελευθερισμός αρχίζει να αποτελεί την ηγεμονική ιδεολογία του συστήματος. Στα μέσα περίπου του 1970, μια παρέα με κοινό πολιτικό υπόβαθρο, στέγασε την ιδέα αυτή, δημιουργώντας ένα χώρο συνάθροισης, συζήτησης, διασκέδασης, αλλά και δημιουργικότητας. Αφότου όμως ο δήμος του Άλμποργκ τους έδιωξε από τον χώρο που ενοικίαζαν, αποφάσισαν να βρουν ένα χώρο δικό τους. Με την οικονομική βοήθεια συντρόφων από ένα άλλο πρότζεκτ, κατάφεραν να στεγάσουν την ιδέα τους αγοράζοντας ένα κτίριο στο στενάκι όπου βρίσκονται μέχρι και σήμερα.

Όπως κάθε «στέκι» του αναρχικού και αριστερού χώρου, το 1000fryd δεν έμεινε έξω από το στόχαστρο των τοπικών ακροδεξιών ομάδων, οι οποίες συχνά (και ιδιαίτερα μετά από ποδοσφαιρικούς αγώνες) αποφάσιζαν να κάνουν τη βόλτα τους στο στενό του 1000fryd για να σπάσουν κανένα τζάμι και να προκαλέσουν καβγά. Οι θαμώνες έχοντας συνηθίσει την αστυνομία να παίρνει το μέρος των ακροδεξιών ομάδων, τα έβγαζαν πέρα μόνοι τους, αφού είτε καλούσαν οι ίδιοι την αστυνομία, είτε όχι, τελικά θα έφταιγε το 1000fryd και ο κόσμος του.

Το κέντρο σήμερα έχει δύο εργαζόμενους ως διαχειριστές, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την καθημερινή οργάνωση του πολυχώρου, και αρκετούς εθελοντές οι οποίοι βοηθούν στο μπαρ, στην είσοδο (όταν γίνονται συναυλίες), στην κουζίνα (είτε για την συλλογική κουζίνα της Τρίτης, είτε για ετοιμασία φαγητών για τους καλλιτέχνες), στο καθάρισμα κλπ. Η διαχείριση του κέντρου είναι λοιπόν σχετικά φτηνή, κάτι που σημαίνει φτηνή μπύρα (!!!). Αν και οι δραστηριότητες πραγματοποιούνται στον κύριο, κοινό χώρο του μπαρ, το 1000fryd στεγάζει επίσης στούντιο μουσικής, σκοτεινό θάλαμο και ατελιέ, όπως επίσης και κοινόχρηστους χώρους, όπου μπορούν να συχνάζουν όσοι είναι μέλη. Τέλος, το 1000fryd, με την αντικαπιταλιστική λογική που ακολουθεί, δεν έχει σκοπό το κέρδος, οπότε επενδύει το οποιοδήποτε κέρδος σε διάφορες πρωτοβουλίες, όπως είναι το Αsylforum Aalborg, μια πρωτοβουλία ο σκοπός της οποίας είναι η αλληλεπίδραση κατοίκων του Άλμποργκ με αιτητές ασύλου που ζουν στην περιοχή.

Πολλά αλλάζουν σε 30 χρόνια, και πλέον κάποιος θα μπορούσε να πει ότι το 1000fryd, έχοντας περάσει μια περίοδο «κανονικοποίησης», έχει γίνει πλέον αποδεκτό από το σύστημα. Πλέον, το 1000fryd δέχεται και επιχορηγήσεις από το πολιτιστικό τμήμα του τοπικού δημαρχείου (κυρίως για τις συναυλίες), κάτι το οποίο του αφαιρεί κάτι από τον αυτόνομο χαρακτήρα του. Πλέον, είναι πιο πολύ ένας χώρος για συναυλίες, για ποτό, για παρέα και μια έμμεση, λιγότερο έντονη μορφή πολιτικής συμμετοχής και κινητοποίησης.

Θαμώνες περάσανε και φύγανε, θαμώνες περάσανε και μείνανε. Αρκετοί από αυτούς έχουν επικρίνει την «κανονικοποίηση» της ιδέας και την πιο απολιτίκ, πλέον, στάση του κέντρου. Αλλά, 30 χρόνια μετά, η αναρχο-διακόσμηση και οι εθελοντές που (συχνά) μοιάζουν να είναι του black block ζωντανεύουν ακόμη την ιδέα για συνάθροιση, συζήτηση, διασκέδαση και δημιουργικότητα σε ένα χώρο με (έστω) αναρχικό φόντο και έμμεση πολιτικοποίηση. Σε μια χώρα όπως η Δανία, όπου τα πιστεύω και τα ιδανικά πωλούνται και αγοράζονται σχετικά εύκολα, το 1000fryd συνεχίζει να παραφωνεί, έστω και με 900 ηδονές αντί 1000.