Σκουριές: Καταστροφή, απληστία, διαμαρτυρίες, «φιλεργάτες» βουλευτές, «αριστερό» σταυροδρόμι

Είναι πραγματικά τουλάχιστον γελοίο, μέχρι και προκλητικό, βουλευτές και παράγοντες που σε όλα τα υπόλοιπα θέματα ανεξαιρέτως υπερασπίζονται μετά παρρησίας οτιδήποτε αντεργατικό (μνημόνια, απελευθέρωση απολύσεων, πλήρης διάλυση των δικτύων πρόνοιας και των εργασιακών ρυθμίσεων) να λένε ότι υποστηρίζουν στις Σκουριές της Χαλκιδικής και τα εκεί μεταλλεία της Eldorado το «δικαίωμα στην εργασία»! Το δικαίωμα στην εργασία, όπως π.χ. των άπειρων άνεργων/απολυμένων/αστέγων/αυτοκτονημένων των μνημονίων που υπέγραψαν; Οι ίδιοι παράγοντες που οι πιο θρασείς από αυτούς (π.χ. Άδωνης Γεωργιάδης) παραδέχονται με περηφάνεια το ρόλο τους στην υπεράσπιση του αστικού συστήματος [1] και τη διάλυση κάθε εργασιακού δικαιώματος;

Στις Σκουριές επιχειρείται η θυσία της φύσης στο βωμό του κέρδους της πολυεθνικής. Ως δικαιολογία χρησιμοποιείται η ανάγκη «δημιουργίας θέσεων εργασίας», αφού, όπως το θέτουν οι υπερασπιστές της πολυεθνικής και του κάθε καπιταλιστή που διαλύει τη φύση και τη φυσική ισορροπία στον βωμό του κέρδους, οι εργαζόμενοι προέχουν των «ψευτοοικολόγων». Ας δούμε όμως κάποια από τα «επιχειρήματά» τους και πώς αυτά αποδομούνται.

Κατ’ αρχήν, οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργήσει η εταιρεία με τα μεταλλεία είναι παροδικές, και θα πάψουν να υπάρχουν μόλις εξαντληθεί ο χρυσός (δηλαδή το πολύ σε δύο δεκαετίες, ή και πολύ γρηγορότερα, όταν και εφόσον η εξόρυξη χρυσού καταστεί μη κερδοφόρα για την εταιρεία). Αυτό μπορεί να γίνει είτε αν πέσει η παγκόσμια τιμή του χρυσού, είτε αν περάσουν νέα φιλεργατικά μέτρα από τη νέα κυβέρνηση κάτω από τη λαϊκή πίεση-εξαναγκασμό (μακάρι!), οπότε θα αυξηθεί το μισθολογικό κόστος, είτε αν τελικά οι ποσότητες χρυσού είναι μικρότερες του αναμενόμενου ή/και πιο δύσκολη και δαπανηρή η εξόρυξη και επεξεργασία των κοιτασμάτων, είτε,είτε, είτε...Η περιβαλλοντική καταστροφή όμως θα είναι μόνιμη και ανεπανόρθωτη.

Αυτή η περιβαλλοντική καταστροφή θα μετατρέψει τις Σκουριές κυριολεκτικά σε κρανίου τόπο. Αυτό θα σημαίνει τέλος γεωργία, τέλος κτηνοτροφία, τέλος τουρισμός, που με τη σειρά του θα προκαλέσει μόνιμη απώλεια αμέτρητων ευκαιριών για εργασία των ντόπιων σε αυτούς τους τομείς, που εξάλλου είναι και οι παραδοσιακοί τομείς ενασχόλησής τους. Απώλεια αμέτρητων μόνιμων ευκαιριών απασχόλησης για δημιουργία ελάχιστων πρόσκαιρων επισφαλών θέσεων; Όχι, χαίρω πολύ, ακόμη και με την καπιταλιστική λογική της «ανάπτυξης» και «δημιουργίας θέσεων εργασίας»!

Ας δούμε όμως όχι μόνο τις θέσεις εργασίας, αλλά και τι αυτές συνεπάγονται όσον αφορά το εργασιακό καθεστώς. Είναι αυτονόητο ότι η εργασία στα μεταλλεία, ειδικά σε περιόδους νεοφιλελεύθερης μνημονιακής διάλυσης κάθε εργασιακής ρύθμισης, είναι όχι μόνο πολύ σκληρότερη, αλλά και πολύ πιο επικίνδυνη από την εργασία σε κτηνοτροφία, γεωργία ή παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Ας θυμηθούμε τα πρόσφατα «ατυχήματα»-εργοδοτικές δολοφονίες εκατοντάδων μεταλλωρύχων σε ορυχεία της Τουρκίας λόγω ελλειπών μέτρων ασφαλείας[2].

Ταυτόχρονα, η εργασία στα μεταλλεία της πολυεθνικής θα είναι πολύ χειρότερη από την εργασία σε γεωργία, κτηνοτροφία, τουρισμό και από την άποψη του ελέγχου της εργασίας. Γεωργία και κτηνοτροφία σημαίνει να είναι ο γεωργός/κτηνοτρόφος χωρίς αφεντικό (δεδομένου ότι έχει ένα μικρό κομμάτι γης ή λίγα ζώα) και να απολαμβάνει πλήρως τους καρπούς των μόχθων του χωρίς εργασιακή εκμετάλλευση από αφεντικά, σε αντίθεση με ό,τι θα ισχύει για τους εργαζόμενους στην πολυεθνική. Το ίδιο και για όσους προσφέρουν μικρής κλίμακας τουριστικές υπηρεσίες (π.χ. μικροπερίπτερα με σουβενίρ, οικογενειακά εστιατόρια, αγροτουρισμός, ενοικιαζόμενα καταλύματα σε σπίτια). Βασικά, η περιβαλλοντική καταστροφή θα διαλύσει τις δυνατότητες των κατοίκων της περιοχής να απασχολούνται και να βγάζουν τα προς το ζην από δραστηριότητες που δεν απαιτούν άφθαστα μεγέθη κεφαλαίου, δηλαδή όπως λέμε στα οικονομικά εργασίες που είναι περισσότερο labour-intensive παρά capital-intensive. Αυτό θα ευνοήσει όσους ελέγχουν το κεφάλαιο (π.χ. καπιταλιστές Eldorado) εις βάρος όσων ελέγχουν την εργασία (κάτοικοι-εργαζόμενοι). Οπότε. ας σκεφτούν ξανά όσοι υπερασπίζονται «το δίκιο του εργάτη» (όψιμα ή μη), λαμβάνοντας υπόψη μια πραγματικά ταξική ανάλυση και αντιστεκόμενοι για λίγο στο φετίχ με τις αξίνες που φαίνεται να τους διακατέχει.

Εννοείται ότι τα πιο πάνω δεν συμπεριλαμβάνουν και τις αυτονόητες οξείες περιβαλλοντικές επιπτώσεις μέσω της μόλυνσης του περιβάλλοντος (π.χ. υπόγεια νερά) με στερεά και υγρά τοξικά απόβλητα, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία των κατοίκων, καθώς και την αποψίλωση των δασών που θα προκαλέσει ραγδαία αλλαγή του μικροκλίματος της περιοχής προς το χειρότερο και την αφαίρεση ενός παράγοντα ψυχολογικής ανάτασης των κατοίκων.

Επίσης, τι προσφέρει ο χρυσός ως μέταλλο στην ανθρωπότητα και είναι τάχα τόσο σημαντική η εξόρυξη του; Είναι τεκμηριωμένο[3] ότι μόνο το 10% του χρυσού που εξορύσσεται ανά το παγκόσμιο χρησιμοποιείται για βιομηχανική χρήση. Το υπόλοιπο 50% χρησιμοποιείται για κοσμήματα (σύμβολα ταξικής ανωτερότητας και ταξικού διαχωρισμού, καθώς και αλαζονείας) και το 40% για «επενδύσεις» (δηλαδή για διαιώνιση των ταξικών διαιρέσεων). Επομένως, το 90% του χρυσού που εξορύσσεται έχει χρήσεις μόνο στα πλαίσια του υπάρχοντος οικονομικού συστήματος (καπιταλισμός) που πρέπει έτσι κι αλλιώς να ανατραπεί λόγω της αδικίας που επιφέρει. Οπότε, αφού χρειαζόμαστε ως ανθρωπότητα μόνο το 10% του εξορυσσόμενου χρυσού (και αυτό μη λαμβάνοντας υπόψη πιθανές εναλλακτικές λύσεις αντί αυτού για τη βιομηχανία, ούτε την ανάγκη μείωσης της βιομηχανικής μας παραγωγής για προστασία του περιβάλλοντος με ταυτόχρονη ανακατανομή των καρπών της), όχι μόνο η εξόρυξη στις Σκουριές δε θα προσφέρει τίποτα ουσιαστικό, αλλά πρέπει και τα περισσότερα χρυσωρυχεία ανά το παγκόσμιο να κλείσουν μια και καλή.

Από τα πιο πάνω είναι εμφανές ότι δεν υπάρχει κανένα συμφέρον του οποιουδήποτε πλην των καπιταλιστών της Eldorado και των πληρωμένων φερεφώνων τους από τη λειτουργία του μεταλλείου και την εξόρυξη χρυσού.

H προηγούμενη κυβέρνηση, έχοντας τη δυνατότητα λόγω καθαρού ιδεολογικού προσανατολισμού υπέρ των μεγαλοσυμφερόντων να είναι ειλικρινής με τις προθέσεις της, αντιμετώπιζε τις αντιδράσεις των ντόπιων κατοίκων στη διάλυση του τόπου τους με ένα μείγμα λασπολογιών, αφορισμών και κυρίως αγριότατης καταστολής. Η νέα υποτιθέμενη αριστερή κυβέρνηση με οικολογικές ευαισθησίες, μέχρι τώρα προσπαθεί να αντιμετωπίσει την πολυεθνική στα πλαίσια της «νομιμότητας», ακολουθώντας την κομματική γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος μέχρι τώρα δε φαίνεται να συνειδητοποιεί ότι το παιχνίδι στα πλαίσια του υπάρχοντος συστήματος και εξουσιαστικών δομών είναι σε μεγάλο βαθμό ήδη στημένο, ειδικά μετά από χρόνια εξυπηρέτησης της Eldorado από την προηγούμενη μνημονιακή κυβέρνηση. Είναι επόμενο ότι η «Δικαιοσύνη» θα επικαλούνταν ανάμεσα σε άλλα τις προηγουμένως δοθείσες άδειες για εξόρυξη και τη «νομιμότητα» ως τετελεσμένα, θέτοντας την κυβέρνηση σε αδιέξοδο, στο οποίο ίσως και να ήθελε να βρεθεί, ρίχνοντας την ευθύνη στη δικαστική εξουσία και στην προηγούμενη κυβέρνηση [4]. Σε αυτό το πλαίσιο του -όπως λέμε στην Κύπρο- «εγιώ εν τζιαι», κινούνται και οι διστακτικές δηλώσεις στελεχών όπως αυτές του υπουργού Παναγιώτη Λαφαζάνη [5].

Στο θλιβερό περιθώριο των κινήσεων της πολυεθνικής και της κυβερνητικής αμφιταλάντευσης, οι προηγούμενοι κυβερνώντες, οι σταθεροί υπερασπιστές των μνημονίων και της απορύθμισης κάθε εργασιακού δικαιώματος, τώρα κόπτονται ξαφνικά για τους εργαζόμενους της Eldorado! Προφανώς υπό την απειλή της απόλυσης/κλεισίματος του μεταλλείου και όχι βάσει προσωπικών πιστεύω, λίγες εκατοντάδες μεταλλωρύχοι ή/και «μεταλλωρύχοι» «διαμαρτυρήθηκαν» για τις προσπάθειες κλεισίματος των μεταλλείων. Τα μίντια φυσικά κάλυψαν πλήρως τη συντονισμένη αυτή «διαμαρτυρία»-θέατρο, με τον ίδιο ζήλο με τον οποίο κατασυκοφαντούσαν τα τελευταία χρόνια τις διαμαρτυρίες δεκάδων χιλιάδων στη Χαλκιδική (όταν δεν τις αποσιωπούσαν πλήρως). Πρώτη φάτσα ο (πάντα φωτογενής, και να μη ξαχνάμε υπερασπιστής των εργατών!) Άδωνις...

Είναι προφανές ότι οι κάτοικοι και όσοι/ες στέκονται κατά της εξόρυξης και της περιβαλλοντικής καταστροφής που αυτή συνεπάγεται δεν πρέπει να αναμένουν τίποτα από καμία κυβέρνηση, εκτός αν η εν λόγω κυβέρνηση αναγκαστεί να κινηθεί υπό την πίεση του κινήματος. Οπότε, μόνη κατεύθυνση πρέπει να είναι η συνέχιση του αγώνα από τα κάτω, μέχρι να φύγει από τη Χαλκιδική και ο τελευταίος χρυσο-θήρας (το δεύτερο συνθετικό της λέξης σχετίζεται με το κυνήγι, ακριβώς γιατί και τα δύο εμπεριέχουν τη βαρβαρότητα και την κυριαρχία του ισχυρού).

Μάτριξ

Αναφορές

[1] https://www.youtube.com/watch?v=LFQwPwq1v3I

[2] Soma mine disaster http://en.wikipedia.org/wiki/Soma_mine_disaster

[3] Gold-Modern applications http://en.wikipedia.org/wiki/Gold#Modern_applications

[4] «Νόμιμη η άδεια των μεταλλείων στις Σκουριές» http://www.thepressproject.gr/article/74290/Nomimi-i-adeia-ton-metalleion-stis-Skouries

[5] Π. Λαφαζάνης: Δηλώσεις για τις Σκουριές σε χρόνους παρατατικό και μέλλοντα εξακολουθητικό http://antigoldgr.org/blog/2015/06/05/lafazanis-paratatiko-mellonta/