Η απεργία των εκπαιδευτικών στα επιμορφωτικά κέντρα και τα ολοήμερα σχολεία Συνειδητή πολιτική υποβάθμισης του δημόσιου σχολείου η «αγορά υπηρεσιών»
Στα χρόνια της οικονομικής κατάρρευσης της Κύπρου, της Ελλάδας, της μεσογειακής και όχι μόνο Ευρώπης, της Τουρκίας, του κόσμου ολόκληρου, οι πρακτικές των αφεντικών για περαιτέρω εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού έχουν επεκταθεί. Έτσι, μετά τα ατομικά συμβόλαια, οι εργαζόμενοι βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με το φαινόμενο της «αγοράς υπηρεσιών», όπου -ακόμα και στο δημόσιο- ως αυτοεργοδοτούμενοι στερούνται βασικών εργασιακών δικαιωμάτων όπως πληρωμένη άδεια, ανεργιακό επίδομα, εργοδοτικές εισφορές στο -λεηλατημένο- Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κλπ.
Μια τέτοια περίπτωση είναι και οι εκπαιδευτικοί στα κρατικά ινστιτούτα επιμόρφωσης (ΚΙΕ ή επιμορφωτικά όπως τα γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος) και στα ολοήμερα και απογευματινά σχολεία. Οι οποίοι/ες από το 2013 βρέθηκαν σε αυτό το καθεστώς με συνέπεια τους μήνες που δεν εργάζονται να μην έχουν κανένα επιδοματικό δικαίωμα, ενώ σε περίπτωση ασθένειας ή τραυματισμού ή ατυχήματος που να τους/ις καθιστά ανίκανους/ες να εργαστούν, ουδεμία ασφαλιστική κάλυψη διαθέτουν. Επιπλέον, τους μήνες που δεν έχουν απασχόληση έχουν χάσει την ελάχιστη πίστωση εισφορών για σκοπούς υπολογισμού σύνταξης γήρατος, όπως προνοεί η νομοθεσία για όσους λαμβάνουν επίδομα ανεργίας.
Δαιμονοποίηση συνδικαλισμού/απεργίας
Οι εργαζόμενοι/ες στα ΚΙΕ και τα ολοήμερα/απογευματινά σχολεία κατέβηκαν σε απεργία στις 17 Απριλίου διεκδικώντας τα αυτονόητα. Πέραν του ΑΚΕΛ και του μιντιακού του συγκροτήματος, ελάχιστη υποστήριξη βρήκαν. Αντιθέτως, στη -μεγάλη- φιλοκυβερνητική μερίδα του Τύπου και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπήρξε μια προσπάθεια απαξίωσης της απεργίας. Η δαιμονοποίηση του συνδικαλισμού έχει γίνει πλέον μια κανονικότητα, ενώ οι όποιες διεκδικήσεις περιγράφονται από την κυρίαρχη νεοφιλελεύθερη θεώρηση ως ανεδαφικές «τη στιγμή που έχουμε τόση ανεργία».
Και όλα αυτά ενώ τα συνδικάτα για πέντε χρόνια για ελάχιστα πάλεψαν διότι σε κάποιο βαθμό όντως δεν υπήρξε έδαφος για διεκδικήσεις. Πλέον όμως δικαιολογίες δεν υπάρχουν. Οι επιχειρήσεις βλέπουν τα κέρδη τους να αυξάνονται, η δεξιά κυβέρνηση πανηγυρίζει για ανάπτυξη και (πρωτογενή) πλεονάσματα, άρα γιατί να μην επωφεληθούν και οι εργαζόμενοι/ες με αντίστοιχες επιστροφές [όχι αυξήσεις, επιστροφές], έχοντας δεκτεί αλλεπάλληλες περικοπές ή/και απώλειες θέσεων εργασίας όλα αυτά τα χρόνια;
Ας επιστρέψουμε όμως στην απεργία των εκπαιδευτικών στα ΚΙΕ, η οποία πρέπει να εξεταστεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο κινητοποιήσεων στον χώρο της παιδείας: • τον Ιανουάριο είχαμε την επιτυχημένη απεργία της συντεχνίας Διδακτορικών Επιστημόνων Διδασκαλίας και Έρευνας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου οι οποίοι/ες κατάφεραν να βελτιώσουν τους όρους εργοδότησής τους και να άρουν αδικίες εναντίον τους από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, • ανοιχτό παραμένει και το μέτωπο μεταξύ ΟΕΛΜΕΚ και κυβέρνησης για τις εξετάσεις των μαθητών ανά τετράμηνο στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης και • υπήρξαν και οι αντιδράσεις των εκπαιδευτικών στην αλλαγή του συστήματος διορισμών· εδώ να σημειώσουμε ότι «εν τη σοφία τους», οι τεχνοκράτες και πολιτικοί προϊστάμενοι στο υπουργείο Παιδείας με τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των βουλευτών αποφάσισαν ότι η εμπειρία των αυτοεργοδοτούμενων εκπαιδευτικών δεν θα προσμετράται στη μοριοδότησή τους…
Εμπειρογνώμονες διά πάσαν νόσον
Μετά την απεργία τους λοιπόν, στις 17 Απριλίου, οι εκπαιδευτικοί των ΚΙΕ και των ολοήμερων/απογευματινών σχολείων είχαν συνάντηση με τον υπουργό Παιδείας Κώστα Χαμπιαούρη. Αυτόν που μοιράζεται τα ίδια ιδανικά με το ΕΛΑΜ και που εγκαινιάζει φουντάνες στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης…
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να διοριστεί εμπειρογνώμονας, ο/η οποίος/α να αναλάβει τον εξορθολογισμό προγραμμάτων των επιμορφωτικών [εκπρόσωπος των εκπαιδευτικών από την ΠΕΟ μας διευκρίνισε ότι αυτή η συμφωνία δεν καταγράφηκε στο χαρτί…]. Ο διορισμός εμπειρογνωμόνων/συμβούλων από την κυβέρνηση αποτελεί πάγια συνταγή για αποφυγή ικανοποίησης αιτημάτων και μετάθεση ευθυνών σε τρίτους.
Τι ζητούν όμως οι εκπαιδευτικοί στα ΚΙΕ και τα ολοήμερα/απογευματινά σχολεία; • Αύξηση απολαβών κατά 5%: Το υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού απέρριψε το αίτημα αυτό και αντιπρότεινε αύξηση 2% κάτι που δείχνει εμφανέστατα την απαξίωση με την οποία οι κυβερνώντες αντιμετωπίζουν τους εκπαιδευτικούς. Προς αποφυγήν του αδιεξόδου, οι εκπαιδευτικοί επανήλθαν με νέα πρόταση για απόδοση από το κράτος του ποσοστού που καταθέτουν στις κοινωνικές ασφαλίσεις ως αυτοεργοδοτούμενοι • Εξασφάλιση για το καθεστώς εργοδότησής τους: Οι αρμόδιοι του ΥΠΠ επιφυλάχθηκαν να δώσουν απάντηση σε αυτό το αίτημα… τον Μάρτη του 2019· άρα οι αυτοεργοδοτούμενοι εκπαιδευτικοί θα παραμείνουν με ετήσια συμβόλαια και για την επόμενη σχολική χρονιά.
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στην ολότητά του, οι αυτοεργοδοτούμενοι εκπαιδευτικοί κατέθεσαν πρόταση να επεκταθεί ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου από τη δημοτική και στη μέση εκπαίδευση, ούτως ώστε τα γυμνάσια και λύκεια να έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν μαθήματα γλωσσών και να προετοιμάζουν τους μαθητές για διεθνείς εξετάσεις. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαν να δουν τα αιτήματά τους να ικανοποιούνται με αμοιβαίο όφελος για τα δημόσια σχολεία και τους μαθητές.
Σκέψεις επέκτασης της ανασφάλειας
Το φαινόμενο των αυτοεργοδοτούμενων δεν είναι «μεμονωμένο». Σύμφωνα με εκπρόσωπο της ΠΕΟ, περίπου 5,500 εκπαιδευτικοί «πουλούν υπηρεσίες» στο δημόσιο με το συγκεκριμένο καθεστώς. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι εκπαιδευτικοί των ΚΙΕ, των μουσικών και απογευματινών σχολείων, ενώ το ΥΠΠ προσανατολίζεται να εντάξει σε αυτή την κατηγορία και τους ψυχολόγους. Η πρόθεση αυτή είναι ενδεικτική της σημασίας που δίνει το κράτος στην ποιότητα που μπορούν να προσφέρουν τα δημόσια σχολεία. Σε μια εποχή που οι ψυχολόγοι στα σχολεία είναι σημαντικότεροι από ποτέ, το ΥΠΠ αποφασίζει να καταστήσει επισφαλείς, άρα και μη ελκυστικές, τις νευραλγικές αυτές θέσεις.
Η εργασιακή ανασφάλεια λοιπόν, γίνεται κανόνας στον χώρο της παιδείας, με χιλιάδες εκπαιδευτικούς να μπαίνουν κάθε χρόνο στη διαδικασία να υποβάλλουν προτάσεις για «πώληση υπηρεσιών» στο δημόσιο μετά τις σχετικές προκηρύξεις. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι, όταν το κράτος εντάσσει όλο και περισσότερους εκπαιδευτικούς σε καθεστώς ανασφάλειας, τόσο υποβαθμίζει την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα δημόσια σχολεία.
Ο αγώνας των αυτοεργοδοτούμενων εκπαιδευτικών δεν είναι σημερινός. Ευτυχώς για αυτούς, μετά την αλλαγή στην ηγεσία της ΟΕΛΜΕΚ, έχουν έναν ακόμα υποστηρικτή. Περιττό να σημειώσουμε ότι η προηγούμενη ηγεσία του συνδικάτου των εκπαιδευτικών μέσης εκπαίδευσης, υπό τον Δημήτρη Ταλιαδώρο, αγνοούσε τα αιτήματά τους.