Απο την μαφία των αμπελοπουλιών στο μάγκα του γρι-γρι: τα όρια της αστικής δημοκρατίας


Μια ατελείωτη παράσταση ενός παράλογου και συνάμα καταστροφικού έργου έχει καταντήσει η περιβαλλοντική πολιτική του κυπριακού κράτους. Μετά την μαφία των αμπελοπουλιών, σειρά είχε η θάλασσα, μέρος και αυτή του κοινού μας φυσικού πλούτου. Η υπέρβαση της κυβέρνησης, αλλά και η παρέμβαση του ίδιου του προέδρου για την έγκριση μιας άδειας για αλιεία με την μέθοδο γρι-γρι πάει κόντρα σε κάθε αξία περιβαλλοντικής και κοινωνικής δικαιοσύνης, και δείχνει για άλλη μια φορά τις σάπιες δομές εξυπηρέτησης οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων του κομματικού συστήματος. Ακόμα και με τα υπάρχοντα περιβαλλοντικά, αλλά και κοινωνικό-οικονομικά δεδομένα του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών (ΤΑΘΕ), μια τέτοια απόφαση φαίνεται να μην έχει άλλο πάτημα εκτός από το την ικανοποίηση ενός «Μάγκα» (όπως ονομάζεται ο ιδιοκτήτης του αλιευτικού σκάφους με γρι γρι), συγχωριανού του Προέδρου της Κυπριακής Μπανανίας.

Εν συντομία, το γρι-γρι είναι εργαλείο προσέλκυσης ψαριών με φως και σύλληψης με ταχεία κύκλωσή τους. Ο τρόπος αυτός αλιείας γίνεται στην επιφάνεια της θάλασσας μέχρι ένα ορισμένο βάθος. Τα ψάρια συγκεντρώνονται (ειδικά το βράδυ χρησιμοποιείται δυνατή λάμπα για προσέλκυση τους) και αφού κυκλωθούν με το δίκτυ, το κάτω μέρος του δικτύου κλείνει σαν πουγκί (εξού και το όνομα του εργαλείου στα αγγλικά είναι purse seiner, όπου purse σημαίνει πουγκί).

Αρχικά, ήρθε η υπόσχεση ότι δεν θα δοθούν άδειες και γι’αυτό κατατέθηκε πρόταση νόμου στη Βουλή που να το απαγορεύει, αλλά πριν την απόφαση της Βουλής, ο υπουργός έτρεξε και έδωσε μία άδεια. Στη συνέχεια, η βουλή ψήφισε την απαγόρευση του γρι-γρι (με 22 ψήφους υπέρ και 25 αποχή – μπας και κάποιοι βουλευτές την ακούσουν απο τον μάστρο τους). Αφού η βουλή αποφάσισε να το απαγορεύσει, ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρενέβη, αναπέμποντας το νόμο πίσω στη βουλή με το πρόσχημα ότι είναι ... αντισυνταγματικός. Όλα τα άλλα τα έλυσε ο Πρόεδρος και είχε χρόνο να ασχοληθεί και με το γρι-γρι; Ή μήπως η συνταγματική αρχή της διαφύλαξης του δημοσίου συμφέροντος στην αστική δημοκρατία απλά μπάζει από παντού; Από τα αμπελοπούλια μέχρι και τα ψάρια.

Οι παράκτιοι ψαράδες το περίμεναν καιρό ότι η νέα κυβέρνηση θα επανέφερε στις θάλασσες το αλιευτικό εργαλείο του γρι-γρι, όχι όμως για τους γνωστούς ψηφοθηρικούς λόγους. Στο άκουσμα της συγκεκριμένης απόφασης εκατοντάδες επαγγελματίες παράκτιοι ψαράδες, αλλά και ερασιτέχνες, αντέδρασαν με διαδηλώσεις έξω από τη βουλή.

Εδώ και χρόνια, οι Κύπριοι επαγγελματίες ψαράδες παράκτιας αλιείας μιλούν για μειωμένα αλιευτικά αποθέματα, ενώ η τελευταία έρευνα του ΤΑΘΕ αναφέρεται κατά τα άλλα στη μεγάλη σημασία του προβλήματος. Στην τελευταία ετήσια έκθεση του ΤΑΘΕ μάλιστα αναφέρεται ξεκάθαρα ότι τα αλιευτικά αποθέματα της Κύπρου, μεταξύ των οποίων η μαρίδα και η γόπα (είδη τα οποία στοχεύει το γρι γρι), έχουν υψηλή αλιευτική θνησιμότητα και αλιεύονται σε επίπεδα που ξεπερνούν τη βιώσιμη εκμετάλλευση τους. Για τη μείωση της αλιευτικής θνησιμότητας, λοιπόν, το ΤΑΘΕ θα εκδόσει σχεδόν 150 λιγότερες άδειες παράκτιας επαγγελματικής αλιείας, κάτι το οποίο αποβαίνει μοιραίο λόγω της έκδοσης μίας και μόνο άδειας για γρι-γρι.